Bijlage 1 Subsidies

De begrotingssubsidie aan Stichting Erfgoedhuis Zuid-Holland voor een bedrag van € 2.056.591 (beleidsdoel 4.3)
Het Erfgoedhuis Zuid-Holland is een belangrijke maatschappelijke partner van de provincie voor de uitvoering van haar cultureel erfgoedbeleid. Activiteiten zijn onder andere ondersteuning bij erfgoedlijnen in Zuid-Holland, deskundigheidsbevordering van vrijwilligers en advisering van gemeenten over hun wettelijke erfgoedtaken bij de ontwikkeling van immaterieel erfgoed en bij het project voor digitalisering van erfgoed. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 van beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme. Het subsidie is inclusief  amendementsmiddelen 2021 (€ 200.000), de toevoegingen voor indexatie in 2020 en 2021 (€ 81.318) en de rijksmiddelen monumentenwacht (€ 100.000).
De maatschappelijke baten zijn: Behoud en ontwikkeling van cultureel erfgoed in balans met de omgeving.
Er zijn geen alternatieven voor het instrument subsidie overwogen. Clustering van uitvoeringstaken op het gebied van cultuur en erfgoed bij één organisatie draagt bij aan effectiviteit en efficiency van de beleidsuitvoering. Voor de uitvoering is gekozen voor het Erfgoedhuis Zuid-Holland.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 2.056.591 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.

De begrotingssubsidie aan Stichting Molenviergang Aarlanderveen voor een bedrag van € 25.000 (beleidsdoel 4.3)
De molenviergang in Aarlanderveen is de laatste nog daadwerkelijk functionerende molengroep ter wereld. De vier molens vormen tezamen een zogenaamde getrapte bemaling, waarbij iedere molen afzonderlijk het water een niveau hoger opmaalt. Op die manier wordt het waterpeil in de Drooggemaakte Polder aan de Westzijde van Aarlanderveen hoofdzakelijk op windkracht gereguleerd. Sinds 1962 zijn het Hoogheemraadschap van Rijnland, de gemeente Alphen a/d Rijn en de provincie Zuid-Holland ten opzichte van elkaar verplichtingen aangegaan ter bevordering van de instandhouding van het molencomplex. De afspraken zijn vastgelegd in een convenant, dat eens per 10 jaar opnieuw wordt afgesloten. Dit gebeurde voor het laatst in 2015. Hierin is Stichting Molenviergang Aarlanderveen aangewezen om het dagelijkse beheer, het onderhoud en de restauratie van de molens en de bijgebouwen te verzorgen en daarbij optimaal gebruik te maken van reguliere subsidiemogelijkheden. De verplichtingen van de drie convenanthouders hebben betrekking op het dagelijkse beheer en de afdekking van het jaarlijkse exploitatietekort van de stichting, evenals participatie in het bestuur van laatstgenoemde.

De begrotingssubsidie aan Het Kunstgebouw voor een bedrag van € 1.612.937 (beleidsdoel 4.3)
De kwaliteit van de leefomgeving speelt een grote rol bij het vasthouden van inwoners en het aantrekken van gekwalificeerde nieuwe inwoners. Binnen die leefomgeving zijn cultuur en erfgoed een belangrijke bepalende factor. Zuid-Holland wil daarom haar cultuur en erfgoed beschermen, beleefbaar maken en benutten. De kwaliteit van de leefomgeving neemt toe als mensen kunnen deelnemen aan cultuur. Dit begint als door kinderen op jonge leeftijd in aanraking te brengen met kunst en cultuur. Kunstgebouw verleent tweedelijns ondersteuning aan gemeenten en onderwijs gericht op cultuureducatie en participatie. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 van beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme. Het subsidie is inclusief amendementsmiddelen 2021 (€ 231.000), urgente intensiveringen (€ 100.411) en de toevoegingen voor indexatie in 2020 en 2021 (€ 59.326).
De maatschappelijke baten zijn: Meer kinderen en jongeren in aanraking laten komen met cultuur door kwalitatief goede en gespreide cultuurparticipatie aan te bieden via gemeenten en onderwijsinstellingen.
Kunstgebouw is de organisatie die voor de provincie tweedelijns ondersteuning geeft op het gebied van cultuureducatie en participatie. De begrotingssubsidie Kunstgebouw is een geschikt instrument om uitvoering te geven aan deze taak. Er zijn hiervoor geen alternatieven.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 1.612.937 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.

In het convenant is opgenomen dat de provincie Zuid-Holland met ingang van 2015 jaarlijks aan de stichting 50% van het goedgekeurde exploitatietekort tot een maximum van € 21.200 per jaar (prijspeil 2015) vergoedt. Dit bedrag wordt aangepast met een percentage in overeenstemming met de consumentenprijsindex (CPI) van het Centraal Bureau voor de Statistiek (basis 2015 = 100). Het subsidie 2022 wordt nu geraamd op het niveau van 2021. Indexatie volgt bij begroting 2022. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 van beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme.
De maatschappelijke baten zijn: Het financieel ondersteunen van de stichting door de provincie door het beschikbaar stellen van boekjaarsubsidie stelt de stichting in staat om de molens in goede en functionele staat te houden. Hiermee wordt geborgd dat de molens hun bemalingstaak kunnen blijven uitoefenen en hebben ze een grote landschappelijke en educatieve waarde als laatste voorbeeld van een molengroep die een polder op windkracht bemaalt. De stichting zorgt voor openstelling van en draagvlak voor de molens, hetgeen bijdraagt aan een aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat t.b.v. een concurrerend Zuid-Holland.
Alternatieven voor het instrument subsidie zijn overwogen, maar niet realistisch en wenselijk omdat de provincie dan de samenwerking zou verbreken door opzegging van het convenant. De afspraken liggen vast in het convenant.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 25.000 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.
 
De begrotingssubsidie aan Stichting Educatieve Orkest Projecten (SEOP) voor een bedrag van € 38.038 (beleidsdoel 4.3)
De kwaliteit van de leefomgeving speelt een grote rol bij het vasthouden van inwoners en het aantrekken van gekwalificeerde nieuwe inwoners. Binnen die leefomgeving zijn cultuur en erfgoed een belangrijke bepalende factor. Zuid-Holland wil daarom haar cultuur en erfgoed beschermen, beleefbaar maken en benutten. De kwaliteit van de leefomgeving neemt toe als mensen kunnen deelnemen aan cultuur. Dit begint als door kinderen op jonge leeftijd in aanraking te brengen met kunst en cultuur. SEOP is de provinciale organisatie die kinderen kennis laat maken met klassieke muziek en met name via een Symfonieorkest. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 van beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme. Het subsidie is inclusief Amendementsmiddelen 2022 (€ 6.000) en de toevoegingen voor indexatie in 2020 en 2021 (€ 1.683).
De maatschappelijke baten zijn: meer kinderen en jongeren in aanraking laten komen met cultuur door kwalitatief goede en gespreide cultuurparticipatie aan te bieden via gemeenten en onderwijsinstellingen.
SEOP is de organisatie die voor de provincie kinderen kennis laat maken met klassieke muziek. De begrotingssubsidie SEOP is een geschikt instrument om uitvoering te geven aan deze taak. Er zijn hiervoor geen alternatieven.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 38.038 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.

De begrotingssubsidie aan Zuid-Hollandse Popunie voor een bedrag van € 157.492 (beleidsdoel 4.3)
De kwaliteit van de leefomgeving speelt een grote rol bij het vasthouden van inwoners en het aantrekken van gekwalificeerde nieuwe inwoners. Binnen die leefomgeving zijn cultuur en erfgoed een belangrijke bepalende factor. Zuid-Holland wil daarom haar cultuur en erfgoed beschermen, beleefbaar maken en benutten. De kwaliteit van de leefomgeving neemt toe als mensen kunnen deelnemen aan cultuur. Dit begint als door kinderen op jonge leeftijd in aanraking te brengen met kunst en cultuur. Popunie ondersteunt beginnende popmuzikanten en het optreedklimaat in Zuid-Holland. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 van beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme. Het subsidie is inclusief  amendementsmiddelen 2021 (€ 24.000) en de toevoegingen voor indexatie in 2020 en 2021 (€ 6.179).
De maatschappelijke baten zijn: meer kinderen en jongeren in aanraking laten komen met cultuur door kwalitatief goede en gespreide cultuurparticipatie aan te bieden via gemeenten en onderwijsinstellingen.
Popunie is de organisatie die voor de provincie beginnende popmuzikanten en het optreedklimaat ondersteunt. De begrotingssubsidie Popunie is een geschikt instrument om uitvoering te geven aan deze taak. Er zijn hiervoor geen alternatieven.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 157.492 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.

De begrotingssubsidie aan stichting Provinciaal Bevrijdingsfestival Zuid-Holland voor een bedrag van € 23.648 (beleidsdoel 4.3)
De kwaliteit van de leefomgeving speelt een grote rol bij het vasthouden van inwoners en het aantrekken van gekwalificeerde nieuwe inwoners. Binnen die leefomgeving zijn cultuur en erfgoed een belangrijke bepalende factor. Zuid-Holland wil daarom haar cultuur en erfgoed beschermen, beleefbaar maken en benutten. De kwaliteit van de leefomgeving neemt toe als mensen kunnen deelnemen aan cultuur. Dit begint als door kinderen op jonge leeftijd in aanraking te brengen met kunst en cultuur. Bevrijdingsfestival Zuid-Holland is de provinciale organisatie die het bevrijdingsfestival organiseert in de provincie Zuid-Holland (elke provincie heeft een dergelijk festival) en die kinderen kennis laat maken met via educatieprogramma’s met cultuur en vraagstukken wat vrijheid betekent. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 voor dit subsidie binnen beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme.
De maatschappelijke baten zijn: meer kinderen en jongeren in aanraking laten komen met cultuur door kwalitatief goede en gespreide cultuurparticipatie aan te bieden via gemeenten en onderwijsinstellingen.
Bevrijdingsfestival is het provinciale bevrijdingsfestival in Zuid-Holland (elke provincie heeft een bevrijdingsfestival). Het bevrijdingsfestival zorgt dat kinderen in aanraking komen met cultuur en vraagstukken van vrijheid en herdenking van de tweede wereldoorlog. De begrotingssubsidie is het meest geschikte instrument om dit te doen. Er zijn geen alternatieven hiervoor.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 23.648 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.

De begrotingssubsidie aan Stichting Jeugdtheaterhuis Zuid-Holland voor een bedrag van € 313.088 (beleidsdoel 4.3)
De kwaliteit van de leefomgeving speelt een grote rol bij het vasthouden van inwoners en het aantrekken van gekwalificeerde nieuwe inwoners. Binnen die leefomgeving zijn cultuur en erfgoed een belangrijke bepalende factor. Zuid-Holland wil daarom haar cultuur en erfgoed beschermen, beleefbaar maken en benutten. De kwaliteit van de leefomgeving neemt toe als mensen kunnen deelnemen aan cultuur. Dit begint als door kinderen op jonge leeftijd in aanraking te brengen met kunst en cultuur. Jeugdtheaterhuis zorgt ervoor dat kinderen en jongeren theater tot een zinvol onderdeel van hun bestaan maakt en biedt buitenschoolse en binnen schoolse theaterlessen en projecten aan op 5 leslocaties in Zuid-Holland. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 van beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme. Het subsidie is inclusief amendementsmiddelen 2021 (€ 39.000), urgente intensiveringen (€ 60.500) en de toevoegingen voor indexatie in 2020 en 2021 (€ 9.888).
De maatschappelijke baten zijn: meer kinderen en jongeren in aanraking laten komen met cultuur door kwalitatief goede en gespreide cultuurparticipatie aan te bieden via gemeenten en onderwijsinstellingen.
Jeugdtheaterhuis is de organisatie die voor de provincie binnen- en buitenschoolse theaterlessen aanbiedt. De begrotingssubsidie Jeugdtheaterhuis is een geschikt instrument om uitvoering te geven aan deze taak. Er zijn hiervoor geen alternatieven.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 313.088 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.

De begrotingssubsidie aan Stichting Restauratie Opleidingsprojecten Zuid-West voor een bedrag van € 20.000 (beleidsdoel 4.3)
Jongeren blijven interesseren voor het vak van restaureren van bouwkundige monumenten en daarmee kennis en ervaring op het terrein van het restaureren behouden t.b.v. de instandhouding van het culturele erfgoed in Zuid-Holland. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 voor dit subsidie binnen beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme.
De maatschappelijke baten zijn: Zuid-Holland wil een toonaangevende provincie zijn waar mensen met plezier wonen, werken en recreëren. Met het restaureren van monumenten en de inzet van vakmensen via ROP, verbeteren wij de kwaliteit van de leefomgeving en verzorgen wij ook een betere presentatie en toegankelijkheid van monumenten.
Er is gekozen voor subsidie omdat voor specifieke activiteiten financiële middelen wordt verstrekt waarvoor de provinciale organisatie in ruil daarvoor geen producten of diensten van de aanvrager ontvangt of vereist.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 20.000 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.

De begrotingssubsidie aan Probiblio voor een bedrag van € 5.007.640 (beleidsdoel 4.3)
De provincie Zuid-Holland ondersteunt de openbare bibliotheken en het bibliothekennetwerk in Zuid-Holland door middel van een boekjaarsubsidie aan de Provinciale Ondersteuningsinstelling Probiblio. Provinciale ondersteuningsinstellingen zijn uit hoofde van de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen verantwoordelijk voor onder andere distributie van fysieke werken door middel van interbibliothecair leenverkeer en het samen met andere partijen ontwikkelen van innovaties voor lokale bibliotheken. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 van beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme.
De maatschappelijke baten zijn: De provincie wil haar taken uit de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen goed uitvoeren en vindt het belangrijk dat inwoners van Zuid-Holland zo goed en volledig mogelijk bediend worden in hun zoektocht naar kennis, informatie en cultuur. Bibliotheken leveren hieraan een belangrijke bijdrage.
Er zijn geen alternatieven voor het instrument subsidie overwegen. De Wet stelsel openbare bibliotheekvoorziening definieert provinciale ondersteuningsinstellingen als volgt: in overwegende mate door een of meer provincies gesubsidieerde of in standgehouden voorziening die een pakket aan ondersteunende activiteiten biedt voor de lokale bibliotheken in de desbetreffende provincie of provincies.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 5.007.640 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.

De begrotingssubsidie aan Prins Bernhard Cultuurfonds t.b.v. het themafonds digitalisering erfgoedcollecties Zuid-Holland voor een bedrag van € 50.000 (beleidsdoel 4.3)
Erfgoedinstellingen stimuleren hun erfgoedcollecties te digitaliseren en daarmee toegankelijk te maken voor een breed publiek (= open data). Erfgoedinstellingen worden voor uitgedaagd nieuwe verbindingen aan te gaan met publieksdoelgroepen die normaal gesproken verder afstaan van de instellingen, zoals nieuwkomers en migranten, maar ook jongeren. Het is een aanvulling op een al eerder verstrekte subsidies in 2018 en 2019 van jaarlijks € 75.000 en in 2020 en 2021 van jaarlijks € 50.000. Dekking vindt plaats binnen de beschikbare middelen 2022 voor digitalisering erfgoed binnen beleidsdoel 4.3 Erfgoed, cultuur en toerisme.
De maatschappelijke baten zijn: Zuid-Holland wil het erfgoed voor de toekomst behouden (benutten, beschermen en beleefbaar maken). Een vorm daarvan is het digitaliseren van het cultureel erfgoed. Daarnaast is er een relatie met het provinciale programma TOP (transparante en open provincie).
Er is gekozen voor subsidie omdat voor specifieke activiteiten financiële middelen worden verstrekt waarvoor de provinciale organisatie in ruil daarvoor geen producten of diensten van de aanvrager ontvangt of vereist.
Gevraagd wordt aan de provinciale staten om de begrotingssubsidie vast te stellen op € 50.000 voor het jaar 2022 en deze op te nemen in de begroting.

Boekjaar- en projectsubsidies 2022 in vergelijking met 2021 (in €)

Voor 1.6.36 Subsidieregeling restauratie rijksmonumenten Zuid-Holland 2013 een hoofdplafond voor een bedrag van € 1.550.000 voor het jaar 2022 (beleidsdoel 4.3)
De kwaliteit van de leefomgeving speelt een grote rol bij het vasthouden van inwoners en het aantrekken van gekwalificeerde nieuwe inwoners. Binnen die leefomgeving zijn cultuur en erfgoed een bepalende factor. Zuid-Holland wil daarom haar cultuur en erfgoed beschermen, beleefbaar maken en benutten. Om rijksmonumenten in Zuid-Holland te behouden en de restauratieachterstand in te lopen worden subsidies verleend voor de restauratie van rijksmonumenten (paragraaf 2 Restauratie rijksmonumenten). Bovendien wil de provincie de leegstand van rijksmonumenten tegengaan door herbestemming te bevorderen. Leegstand leidt immers tot verval. Daarom worden ook subsidies verleend voor duurzaamheidsmaatregelen en toegankelijkheidmaatregelen ten behoeve van de herbestemming van rijksmonumenten (paragraaf 3 Herbestemming rijksmonumenten). Voor paragraaf 2 Restauratie rijksmonumenten uit de Subsidieregeling restauratie rijksmonumenten Zuid-Holland 2013 wordt 50%  van  de gedecentraliseerde middelen van het Rijk t.b.v. de restauratie van rijksmonumenten ingezet, te weten € 1,15 mln. De andere 50% wordt ingezet voor de Subsidieregeling erfgoedlijnen Zuid-Holland 2020. Vanuit provinciale middelen wordt € 450.000 beschikbaar gesteld voor de Subsidieregeling restauratie rijksmonumenten Zuid-Holland 2013. € 250.000 hiervan komt ten laste van de middelen die beschikbaar zijn gesteld met het Coalitieakkoord 2019-2023 en € 200.000 komst ten laste van bestaand budget voor herbestemming. Binnen de beschikbare middelen moet rekening worden gehouden met personele lasten t.b.v. restauratie rijksmonumenten en de inzet op ROP (Restauratie Opleidingsprojecten), van ong. +/- € 50.000).
Het totale subsidieplafond komt daarmee op € 1.550.000, waarvan  € 1.350.000 voor paragraaf 2 Restauratie rijksmonumenten en € 200.000 voor paragraaf 3 Herbestemming rijksmonumenten.
Dekking vindt aldus plaats binnen de in de begroting beschikbare middelen 2022 voor restauratie monumenten (Doel 4.3).     
De maatschappelijke baten zijn: Beleefbaar gemaakt en behouden erfgoed in de vorm van restauratie en herbestemming van rijksmonumenten, waardoor meer publiek betrokken kan worden bij Zuid-Hollands erfgoed, en wat bijdraagt aan een aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat t.b.v. een concurrerend Zuid-Holland.  
De Subsidieregeling restauratie rijksmonumenten Zuid-Holland 2013 is een geschikt instrument voor het behoud van rijksmonumenten. Dit blijkt ook uit de evaluatie van de regeling door de Randstedelijke Rekenkamer uit 2018, die aangeeft dat de regeling doeltreffend is.
Gevraagd wordt aan provinciale staten om het hoofdplafond vast te stellen op € 1.550.000 voor het jaar 2022.

Voor 1.6.90 Subsidieregeling erfgoedlijnen Zuid-Holland 2020 een plafond van € 3.350.000 voor het jaar 2022 (beleidsdoel 4.3)
De kwaliteit van de leefomgeving speelt een grote rol bij het vasthouden van inwoners en het aantrekken van gekwalificeerde nieuwe inwoners. Binnen die leefomgeving zijn cultuur en erfgoed een bepalende factor. Zuid-Holland wil daarom haar cultuur en erfgoed beschermen, beleefbaar maken en benutten. Met de erfgoedlijnen wil de provincie haar erfgoed ontwikkelen tot goed bekende en bereikbare recreatief/toeristische attracties. Dit doet de provincie in co-creatie met vele partijen. Onderdeel van de ontwikkeling van erfgoedlijnen betreft de restauratie van rijkmonumenten.  Hiervoor wordt 50% van de gedecentraliseerde middelen van het Rijk t.b.v. de restauratie van rijksmonumenten ingezet (+/- € 1,15 miljoen). Daarnaast wordt € 2,35 miljoen ingezet uit de middelen die beschikbaar zijn gesteld met het Coalitieakkoord 2019-2023.
Van de beschikbare middelen voor erfgoedlijnen in 2021 (€ 3,5 miljoen) wordt € 3,35 miljoen ingezet voor subsidies en € 0,15 miljoen voor opdrachten en personele inzet t.b.v. restauratie rijksmonumenten. Dekking vindt aldus plaats binnen de in de begroting beschikbare middelen 2022 voor erfgoedlijnen en restauratie erfgoedlijnen (doel 4.3).    
De maatschappelijke baten zijn: Beleefbaar gemaakt en behouden erfgoedlijnen waardoor meer publiek betrokken kan worden bij Zuid-Hollands erfgoed, wat bijdraagt aan een aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat t.b.v. een concurrerend Zuid-Holland.
De Subsidieregeling erfgoedlijnen Zuid-Holland 2020 is een geschikt instrument om uitvoering te geven aan de ontwikkeling van erfgoedlijnen. Dit blijkt uit de evaluatie van de subsidieregelingen m.b.t. erfgoed (eind 2018).  Met de subsidieregeling kunnen uitsluitend subsidies worden verleend aan projecten uit het Maatregelenpakket erfgoedlijnen. Het Maatregelenpakket erfgoedlijnen wordt opgesteld op basis van de adviezen van de erfgoedtafels.
Gevraagd wordt aan provinciale staten om het plafond vast te stellen op € 3.350.000 voor het jaar 2022.

Voor 1.6.46 Subsidieregeling molens Zuid-Holland 2013 een hoofdplafond voor een bedrag van € 790.000 voor het jaar 2022 (beleidsdoel 4.3)
De provincie draagt zorg voor het onderhouden en laten draaien van historische windmolens. Ze doet dit om te zorgen voor een beter beschermd, benut, en beleefbaar cultureel erfgoed. Om toekomstige restauraties te voorkomen en het behoud van rijksmonumenten te garanderen, wordt ingezet op onderhoud en groot onderhoud van molens. De provincie kan het onderhoud van historische windmolens verbinden aan de kwaliteit van de leefomgeving. Monumenten vertellen het verhaal van onze geschiedenis en geven identiteit aan de omgeving. Dat geldt in het bijzonder voor historische windmolens. Dat zijn iconen van Zuid-Holland. Onze provincie telt 224 complete molens, maar liefst een vijfde van het Nederlandse molenbestand. Ze zijn blikvangers in het landschap en op buitenlandse toeristen hebben zij een grote aantrekkingskracht. Voor hen zijn molens en Holland vrijwel synoniem. Voor ons zijn ze zo vanzelfsprekend dat we bijna vergeten dat we er wat voor moeten doen om ze in goede staat te houden en verder te benutten.
De provincie keert daarnaast draaipremies uit om te stimuleren dat er gedraaid wordt met de molens. Stilstand is namelijk achteruitgang, daarnaast verlevendigt een draaiende molens het omringende landschap aanzienlijk. De vrijwilligers die de molens in beweging brengen, stellen de molens open voor bezoek, zodat de monumenten optimaal beleefd kunnen worden en inzichtelijk wordt gemaakt voor welk doel ze ooit zijn gebouwd. De € 500.000 voor § 4 groot onderhoud  is tot en met 2023 beschikbaar gesteld als intensivering in de eerste begrotingswijziging 2020 (coalitieakkoord). De middelen voor § 2 draaipremies  en § 3 onderhoudssubsidies zijn structureel. Voor § 2 draaipremies is jaarlijks € 90.000 beschikbaar en dat bedrag is in de afgelopen jaren steeds toereikend geweest om alle aanvragen te kunnen honoreren. Voor § 3 onderhoud (€ 200.000) wordt voor een periode van zes jaar beschikbaar gesteld en sluit aan op de Subsidieregeling Instandhouding Rijksmonumenten (SIM) van het rijk. Hierbij wordt 38% van maximaal € 60.000 aan subsidiabele kosten (= maximaal € 22.800 per complete molen) over deze periode beschikt. Bij incomplete molens gaat het om een subsidiepercentage van 14% (= maximaal 8.400 euro per incomplete molen). Het Rijk stelt 60% van het genoemde maximale bedrag beschikbaar, zodat 98% van het onderhoud van complete molens tot maximaal € 60.000 aan subsidiabele kosten over een periode van 6 jaar is afgedekt. Omdat voor het bepalen van het subsidieplafond het jaar van beschikken bepalend is, dient ieder jaar het plafond voor de onderhoudssubsidie te worden aangepast aan het aantal molens waarvan het 6-jaarlijkse cyclus zich in het laatste jaar bevindt. Een nieuwe subsidieaanvraag dient namelijk het jaar voorafgaande aan een nieuwe cyclus te worden aangevraagd. Voor 2021 gaat het om maximaal 10 molens, voor 2022 om maximaal 7 molens. Dekking vindt  plaats binnen de in de begroting beschikbare middelen 2022 voor Molens (doel 4.3).    
De maatschappelijke baten zijn: Het behouden van erfgoed in de vorm van het beschikbaar stellen van ondersteunende subsidies en draaipremies, waarmee de molens in goede staat blijven en het draaien met deze categorie erfgoed wordt gestimuleerd, en ook de vrijwilligers die de molens opstellen voor publiek. Het beleefbaar maken van de molens draagt bij aan een aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat t.b.v. een concurrerend Zuid-Holland.
Het beschikbaar stellen van onderhoudssubsidies en draaipremies zijn geschikte en effectieve instrumenten om het molenbehoud te ondersteunen en te stimuleren. Dit blijkt onder meer uit de evaluatie van de regeling door de Randstedelijke Rekenkamer uit 2018, die aangeeft dat de regeling doeltreffend is en het feit dat 97% van het Zuid-Hollandse molenbestand gebruik maakt van deze financiële middelen.
Gevraagd wordt aan provinciale staten om het hoofdplafond vast te stellen op € 790.000 voor het jaar 2022.