2. Strategische wijzigingen

In 2020 hebben het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) , de provincies en groene partners gezamenlijk hard gewerkt aan het Programma Natuur, en met succes. Op 8 december 2020 hebben het Rijk en provincies bekend gemaakt dat zij een akkoord hebben bereikt over het Uitvoeringsprogramma Natuur. Vanuit het Rijk wordt er voor de jaren 2021 tot en met 2030 landelijk in totaal € 2,85 miljard beschikbaar gesteld voor natuurherstel- en verbetermaatregelen ten behoeve van stikstofgevoelige natuur: het zogenaamde spoor 1 van het Programma Natuur dat onderdeel uitmaakt van de landelijke structurele aanpak stikstof. Spoor 1 wordt gefaseerd uitgevoerd en kent twee fases: 2021-2023 en 2024-2030.
Naast het Spoor 1 is er ook een Spoor 2 binnen het Programma Natuur, te weten een traject om te komen tot een Agenda Natuurinclusief. Deze agenda zal zich richten op de vraag hoe op de langere termijn tot een natuurinclusieve samenleving te komen, hetgeen nodig is om de achteruitgang van de biodiversiteit te stoppen. Vooralsnog zijn hiervoor geen middelen beschikbaar.

Spoor 1
Er is landelijk in totaal € 600 mln beschikbaar gesteld voor de maatregelen in de eerste fase 2021-2023. In het Uitvoeringsprogramma Natuur is een verdeling van de middelen tussen de provincies in bandbreedtes geschetst. Voor de provincie Zuid-Holland komt dit neer op 4,7% van het budget. In totaal gaat het dan om een bedrag van
€ 28,4 mln voor de jaren 2021, 2022 en 2023. De afspraken tussen het ministerie van LNV en de provincie Zuid-Holland zullen worden vastgelegd middels een specifieke uitkering (SPUK).
Voor het maatregelenpakket voor de fase 2021 tot en met 2023 is er samen met de groene partijen gewerkt aan een groslijst van maatregelen die binnen deze termijn gestart kunnen worden en die passen binnen de kaders die vanuit het ministerie van LNV worden gesteld. Voor de SPUK-periode 2021 - 2023 richten we ons op concreet uitvoerbare maatregelen. Hierbij is vooral gezocht naar maatregelen die snel kunnen starten. Voor de tweede fase, 2024 - 2030, worden maatregelen opgevoerd die verdere analyse en afstemming nodig hebben en daarmee een langere voorbereidingstijd vragen.

Agenda Natuurinclusief (spoor 2)
Met het Programma Natuur is ook een Agenda Natuurinclusief aangekondigd. Hiermee bouwt het programma voort op het ambitiedocument ‘Nederland Natuurpositief ‘van Rijk en provincies, gepresenteerd op de Natuurtop 2019. Het Natuurpact, het Uitvoeringsprogramma natuur én de daling van de stikstofdepositie zijn belangrijke ingrediënten om de achteruitgang van de biodiversiteit af te remmen, maar vooralsnog blijft de biodiversiteit afnemen. De Agenda Natuurinclusief is nodig om die achteruitgang te stoppen en moet in den brede gaan bijdragen aan biodiversiteitsherstel, zowel in als buiten natuurgebieden, zowel op het platteland als in de stad.

Dit tweede spoor binnen het Programma Natuur wordt in de volgende stappen vormgegeven:

• Aangezien er nog geen middelen beschikbaar zijn voor een agenda Natuurinclusief, is een ‘Handvest ‘Nederland Natuurinclusief’ ontwikkeld. Het is naast een oproep aan het volgende kabinet tegelijk een oproep aan maatschappelijke partijen uit de verschillende economische/ruimtelijke/sociale domeinen om in te stappen in het proces van de Agenda.
• Vervolgens zal op basis van dit handvest een Agenda Natuurinclusief worden ontwikkeld, waarin maatschappelijke partijen en overheden aangeven wat er nodig is om op de langere termijn tot een natuurinclusieve samenleving te komen. Deze Agenda moet eind 2021 klaar zijn.

Voor een nadere toelichting verwijzen we u naar de brief van gedeputeerde Potjer van 18 maart jl. met betrekking tot Programma Natuur (PZH-2021-771437708).